బీరయ్య కొడుకో..

కథచెప్పమని మా రాము ఒకటే మారాం చేస్తూంటే, ఆలోచించి ఓ నిర్ణయం తీసుకుని కథకుడిని కాకపోయినా, కవిత్వం రాసేవాడిగా వున్న అనుభవంతో కవితాకథ ఇలా చెప్పటం మొదలెట్టా.
ఓ వేసవి కాలమిది. దట్టమైన అడవి కొండలతో బాగా ఎండలు కాసే, పొలాల మధ్య ఒదిగిన ఒక గ్రామంలో, బీరయ్య అనే గొర్రెల కాపరి నివసించేవాడు. అతని చేతులు అతను సాగు చేసే భూమి లాగ ధఢమైనవి, కఠినమైనవికూడ. అతని కొడుకు రాము, ఇరవై ఏళ్ళ బక్కపలచటి యువకుడు. అతని కళ్ళలో ఒక తుఫాను లాంటి విస్ఫులింగం ఎప్పుడూ ఉండేది. గ్రామస్తులు అతని గురించి పాడేవారు, పొగడ్తల కోసం కాదు, హెచ్చరికగా: ”బీరయ్య కొడుకో, నీవు దడవకు బిడ్డా!” అని.
కానీ రాము సామాన్యమైన యువకుడు కాదు. అతని గుండెలో ఎప్పుడూ అగ్ని రగిలేది.
రాము రోజువారి జీవితం, గొర్రెలను కాయడం, పాలు అమ్మడం, అతని తండ్రి పంచిపెట్టిన రెండు ఎకరాల భూమిని సంరక్షించడంలో గడిచేది.
ఒక చెరువుపై ఆధారపడి ఉన్న ఒక చిన్న భూమి, అతని నేల గ్రామ పెద్దలంతటి మొండిది. ఆ భూమి అతని అహంకారం, అయినప్పటికీ అది తక్కువ దిగుబడి ఇచ్చేది.
”గొర్రెలమ్మి, పెంటనమ్మి, పాలనమ్మి, బొచ్చినమ్మి…” అని స్త్రీలు పాడేవారు. అతని గొర్రెల ఎరువు, పాలు, గొర్రెల బొచ్చుతో అమ్ముకుంటూ కష్టపడే జీవనాన్ని తరచు ఎగతాళి చేస్తూండేవారు.
రాము దుమ్ముతో కూడిన గ్రామ సరిహద్దులను దాటి స్వశక్తితో జీవితాన్ని గడపడానికి కలలు కనేవాడు.
”సంసారం మీదకుంటె, బూర్లెమూకుడు బోర్ల పడు!” నీవు గొప్ప జీవితం కోసం ఆశిస్తే, విరిగిన కుండలా నీళ్లు చల్లుతారు” అనుకోడం తెలిసినవాడు.
రాములో మార్పు రాడానికి కారణం చెదిరిన కలలు మాత్రమే కాదు, ఒక సంఘటన కూడా.
ఆ గ్రామం నడిబొడ్డున ఒక విశాలమైన పెద్ద గడీలాంటి భవంతిలో, ఆ ఊరి దొరగారు నివసించేవాడు. అతని నీడ ప్రతి గుడిసెలోని ఆడాళ్ళపై, పొలంపై పడేది. అదే బుద్ధి అతని కొడుకు వెంకన్నకు ఇంకా ఎక్కువ అబ్బింది. పట్టు వస్త్రాలు ధరించి, కత్తిలా నవ్వుతూ మానవత్వాన్ని కోసేసే మనిషిలా జల్సారాయుడై తిరుగుతుంటాడు.
ఆ వెంకన్న కళ్ళు రాము చెల్లెలు లక్ష్మిపై పడ్డాయి. ఆమె అందం గ్రామానికే గర్వం కారణంలా వుండేది.
”దొరగారి బిడ్డడు, గడ్డివాము చాటుగ” అని గుసగుసలు వినిపించేయి. ఈ దొరగారి వారసుడు, ఓ రోజు పాములా గడ్డిలో దాక్కున్నాడు. ఆ సాయంత్రం, పండుగ సాకుతో, లక్ష్మిని చెరువు ఒడ్డుకు బెదిరించి రప్పించుకున్నాడు. మాటలు చేతలుగా మారాయి, ఆమె గౌరవం కుమిలిపోయింది.
”అక్కలచ్చి మానము, బుగ్గిచేసినాడని,” గ్రామం విలపించింది. ఆమె మానం కాలి బూడిదలా మారిపోయింది.
రాము ఈ విషయం తెలుసుకున్నప్పుడు, అతని రక్తం ఉడికింది. అతని కోపం ఒక కడాయిలా రగిలింది, పొంగిపోయింది. ఉగ్రనరసింహుడైనాడు. అతను తన గొర్రెలు కాసే వంకె కర్రను తీసుకొని వెంకన్న వద్దకు ఉరికొచ్చాడు.
అతను ఒక ఆవేశంలో దానితోనే ఎదురు తిరిగాడు, చేతికందిన వెంకన్న మనుషుల్ని చితగొట్టాడు. గ్రామంలో ఈ కథ గుండెల్లో అగ్నిగుండంలా గుండెకెక్కింది:
”బుర్రనేలవంచి నీవు, గొర్రెనప్పగించినానని,”
తలవంచి, అతను అవమానం పొందదాడేమో, యేమో తీవ్రంగా ఆకాశం స్వయంగా గర్జించినట్లు అనిపించింది, కాని ‘టపటప చప్పుడుతో, ఆకసాన గద్దలెగిరె’ అన్నట్లు గద్దలు అతని తిరుగుబాటును చూడటానికి ఎగిరాయి. అడవి తల్లి తన కోపంలో పాలుపంచునేందుకు తోడుగా కదిలింది.
”భుగభుగ మంటలతో, అడవితల్లి కోపగించినట్లు”
కానీ ప్రతీకార తీరు నచ్చని దొరగారికి కోపం వచ్చింది. అతని మనుషులు రాము భూమి ఆక్రమణకై దిగారు. అతని పంటలకు నిప్పు పెట్టారు.
”గట్టుమీద మైసమ్మ, కల్లెర్ర చేసింది” అన్నవిధంగా గ్రామ దేవత చూస్తూ ఉంది. పొలాలు ఎర్రగా మండాయి. లక్ష్మి గుండె దుఃఖంతో రగిలిపోతూ, ఇక భరించలేక తనొక నిర్ణయం తీసుకుంది.
”కడుపు మండి ఉరితాడు మింగినాదన్నట్టు,” ఆమె గుండె మండిపోయింది. అందుకే ఆమె ఉరి తాడును మింగింది. అన్న రామును ఒంటరిగా వదిలేసింది. అంతే అది చూచి అతని కాళ్ళు వణికాయి. అతని కళ్ళలో కన్నీళ్లు సుడులు తిరిగాయి. అతను భోరున ఏడ్చాడు, తన ముందున్న శత్రువులనెలా ఎదుర్కోవాలో తెలియక. ”అయ్యకేమి చెప్పాలో, పాలుపోక రోధించాడు” తన తండ్రికి ఏమి చెప్పలేక, దుఃఖం ముంచెత్తింది.
ఆ మరుసటి రోజు జరిగిన గ్రామ విందులో ఒక క్రూరమైన ఎగతాళి. విందులోన తందనాల దొరతనము చిందులేసింది.
దొరగారి మనుషులు నత్యం చేశారు. వారి దర్పాన్ని ప్రదర్శించారు. రాము గుండె చురచురమంటూ కమిలిపోయింది.
”దాకలోన కూరతోటి గొర్రె మనసు పాడుతుండె” అన్నట్టు అతని మనసు బాధగా పాడింది. అతను తన తండ్రిని గుర్తు చేసుకున్నాడు. అతని వారసత్వం మండిపోవడం చూశాడు.
”పెంచినోడి గుండెలోన పంచనామ చేస్తాంటే”
అతనిని పెంచినవాడు ఇప్పుడు ఓ వినాశనాన్ని ఎదుర్కొన్నాడు.
ఒకప్పుడున్న తన ఇల్లిప్పుడు ఒక చీకటి బోనులా అనిపించింది.
”చీకటేల సూరీడు గడ్డివాము మంటాయె” సూర్యుడు కూడా గడ్డిని ఎగతాళిగా మండించాడు.
వెంకన్న ఎగతాళితో రాము ఒక మూర్ఖుడిగా, దోషిగా ముద్రించబడ్డాడు.
”లచ్చితోటి పిచ్చికొడుకు,”
ద్రోహపు అగ్గిలో వెంకన్న బొగ్గుగా మారాడు.
”చిచ్చులోన బొగ్గు లాయె”
కానీ ఆ బొగ్గులో ఒక విస్ఫులింగం ఉంది. అతని కలలు, విరిగిన కుండల్లా, ”పుచ్చెలేమొ పగిలాయి,” చెల్లాచెదురుగా పడ్డాయి. అయినప్పటికీ అతని సంకల్పం నిండు పౌర్ణమిలా ఉదయించింది. ”పుచ్చయెన్నలొచ్చాది!” అర్ధరాత్రి, ఒక తోడేలు గుండెల్లో నిప్పుల గుండమయింది ”అర్దరాతిరేల యెలుగొచ్చి” అన్నట్టుగా రాము నీడలా కదిలాడు. అతను దొరగారి కొట్టానికి చేరుకున్నాడు, అక్కడ దొర ధాన్యం నిల్వ చేయబడింది. ఒక చేతిలో వున్న లాంతరు విసిరి గుమ్మికి నిప్పు పెట్టాడు. ”మంటలేమొ సెగలై, పంట బూడిదపాలై జ్వాలలు గర్జించాయి.
గ్రామం గందరగోళంతో మేల్కొన్నది. ”పల్లె కీడు తొలిగింది” చెడు యిలా ఊడ్చబడింది. దొరగారి మనుషులు గజిబిజిగా తిరిగారు. కానీ అగ్ని కనికరం లేనిదికదా.
రాము కొండపై నిలబడి, ఆ జ్వాలలను చూశాడు. ”అడివి దుమ్ములు రాకుండా అడ్డు కట్ట తానయింది”
గ్రామస్తులు, యెప్పుడు నిశ్శబ్దంగా ఉండేవారు, ఇప్పుడు అతని ధైర్యం గురించి గుసగుసలాడారు. పాటలు కట్టారు ”కష్టాలు కాలువలు యికముందు పారవులె” అతని సంఘర్షణలు మార్పు కోసం కాబట్టి.
”కాష్టాల మంటల్లో దొరతనము బూడిదాయె” కష్టాల జ్వాలల్లో, దొర ధాన్యం బూడిదగా మారింది.
రాముకు తన గ్రామం ఎప్పటికీ ఒకేలా ఉండదని తెలుసు. ”బక్క జనమిక మీదట ఒక్క తాటి నడవాలి” సామాన్య ప్రజలు ఇప్పుడు ఒకే మార్గంలో నడవాలి ఐక్యంగా అని గ్రహించారు. ఒకప్పుడు గొర్రెల కాపరి రాము ఊరికే ఒక చిహ్నంలా మారాడు.
”పెత్తనాలు యెదిరింప విద్దెలింక నేర్వాలె!” అణచివేతను సవాలు చేయడానికి, వారు తిరుగుబాటు మార్గాలను నేర్చుకోవాలి.
తెల్లవారుజామున, రాము తన గొర్రెల కర్రతో కొండల్లోకి అదశ్యమయ్యాడు. గ్రామం అతని గురించి పాడింది… హెచ్చరికగా కాదు, భయభక్తులతో. బీరయ్య కొడుకో, వారు కేకలు వేశారు, దయిర్నమె నీకు రచ్చన బిడ్డా, బీరయ్య కొడుకు, నీ ధైర్యం నీ కిరీటం. పొలాలు మళ్ళీ పెరుగుతాయి, గొర్రెలు మేతకెడతాయి, అడవితల్లి ఆనందంగా నవ్వుతుంది. ఎందుకంటే ఒక మనిషి గుండెలో రగిలిన అగ్నిలో, ఆ గ్రామం ఓ విస్ఫులింగాన్ని కనుగొంది..
కథ చెప్పమంటే కవితను ఇలా మార్చావా నాన్నా…అంటూ మా రాము కౌగిలించుకొని, నిద్రలో జారుకున్నాడు.

• కపిల రాంకుమార్‌, 9849535033